Bloot in de ban op sociale media?
Sociale media spelen een belangrijke rol in de maatschappelijke acceptatie en promotie van naaktrecreatie en een positief lichaamsbeeld. Maar het conservatieve online beleid van de populaire platformen maken dit wel steeds lastiger. Is het tij nog te keren? NFN maakt zich daar in ieder geval wel hard voor!
Deze tekst stond oorspronkelijk in BlootGewoon! magazine #16.
“We hebben wat content of chatberichten verwijderd.” Die melding krijgt NFN Open & Bloot de laatste tijd geregeld van Facebook en Instagram zodra wij berichten hebben geplaatst, waarop (deels) blote lichamen zichtbaar zijn. Reden: de foto’s zijn ‘in strijd zijn met de richtlijnen rondom naaktbeelden of seksuele handelingen’. Ook al zijn seks en naaktrecreatie natuurlijk twee heel verschillende dingen, voor beiden gelden tóch dezelfde regels.
Meta, het moederbedrijf achter Facebook en Instagram, maakt geen onderscheid tussen gewoon bloot en seksueel bloot. Of beter gezegd: de geautomatiseerde contentmoderatietools zien het verschil niet. Deze controleren continu wat er online wordt geplaatst en grijpen direct in als iets tegen de richtlijnen van het sociale netwerk is. Het gevolg? Elk beetje bloot wordt door kunstmatige intelligentie (AI) als potentieel aanstootgevend geclassificeerd en zonder meer verwijderd.
Wereldwijd bezwaar aan Meta
Helaas gaat dit van kwaad tot erger. Zelfs blote billen, die eerder wel toegestaan waren, mogen niet meer. Op initiatief van NFN en na goed lobbywerk in samenwerking met de International Naturist Federation (INF-FNI) en dertig landelijke federaties, is begin 2025 een brief aan Meta verstuurd. Hierin doen we een dringende oproep om de regels te versoepelen. De International Human Rights Foundation, de invloedrijke belangenorganisatie voor mensenrechten, zette ook haar handtekening hieronder. Want ook zij zagen gelukkig het grotere belang van deze internationale campagne.
In de brief uiten we onze zorgen over de toenemende censuur en dragen we een aantal mogelijke oplossingen aan. Zo zou er een uitzondering op de regels voor naaktrecreatie gemaakt kunnen worden, zoals die ook al geldt voor ‘artistiek naakt’. Daarnaast kunnen de geautomatiseerde moderatie-tools met behulp van naaktrecreatie-experts nuances leren herkennen, zodat deze beter het onderscheid leren tussen seksuele en niet-seksuele content. De hele brief lees je hier.
Gelijktijdig met het verzenden van de brief, maakten alle federaties op Facebook een statement om internationaal aandacht te vragen voor dit probleem. Typerend: ook dit bericht werd in eerste instantie bij bijna alle federaties direct door Meta verwijderd, omdat de afbeelding die erbij zat te bloot was. Ook al hadden we er speciaal voor de gelegenheid censuurbalkjes op geplakt. Zucht…
Uiteindelijk werden onze berichten wereldwijd alsnog toegelaten, nadat er bezwaar was ingediend. De menselijke moderators die bij Meta werken en bij bezwaar over de inhoud oordelen, zagen het verschil gelukkig wel.
(rechts: een voorbeeld van een door Facebook verwijderd bericht)
De proef op de som
Weet AI het verschil tussen erotiek en naakt recreëren dan niet? We nemen de proef op de som en vragen het aan ChatGPT, een van de bekendste kunstmatige intelligentieassistenten van dit moment. Het antwoord, aldus de computer: “Het belangrijkste verschil zit hem in de context en de bedoelingen: naaktrecreatie draait om non-seksuele vrijheid en ontspanning, terwijl erotiek gericht is op seksualiteit en seksuele opwinding.”
Helemaal juist, ChatGPT! Alleen: juist die nuances zijn voor automatische systemen lastig te onderscheiden. Zeker als het om beeld gaat. Een suggestieve pose of blik, de omgeving, al dan niet de focus op geslachtsdelen, het zijn allemaal elementen die een rol spelen bij de intentie achter een foto of video. Mensen snappen deze nuances (vooralsnog) beter dan computers.
Dit verklaart ook waarom onze beelden meestal weer worden toegelaten zodra wij bezwaar maken tegen een geautomatiseerde verwijdering. Dan pas krijgt een menselijke moderator het bericht onder ogen en die ziet natuurlijk direct dat onze berichten niet pornografisch van aard zijn.
Waarom niet naar andere platforms?
Er bestaan natuurlijk andere online platforms waarop meer bloot is toegestaan. Waarom verhuist NFN daar niet gewoon naartoe? Daar hebben we een aantal redenen voor:
- Facebook en Instagram zijn met gezamenlijk circa 5 miljard gebruikers nog altijd de grootste sociale platformen ter wereld. In het kader van de maatschappelijke acceptatie zou juist hier naaktrecreatie de normaalste zaak van de wereld moeten zijn.
- Omdat Facebook en Instagram zo groot zijn, hebben zij ook een voorbeeldfunctie voor andere sociale netwerken. Het beleid en de richtlijnen van Meta hebben zodoende veel invloed op dat van andere bekende platformen met veel gebruikers: denk aan YouTube, TikTok, WhatsApp (overigens ook al van Meta!), noem maar op…
- We willen ons niet hoeven te verstoppen achter digitale schuttingen van andere, minder grote platforms. Vaak zijn dit kanalen waarop ook pornografie is toegestaan en worden onschuldige blootfoto’s onder dezelfde ‘expliciete content’ geschaard. Een verkeerd signaal.
- Veel mensen zijn onzeker en ontevreden over hun lichaam omdat zij op hun socials bijna alleen maar ‘perfecte’ lichamen zien. Een zorgelijke ontwikkeling, dus vinden we het belangrijk dat een organisatie als NFN op diezelfde kanalen een tegengeluid laat horen. Dit doen we door waar mogelijk diversiteit te laten zien, wat naar onze mening bijdraagt aan een gezonder lichaamsbeeld.
Kortom: NFN ziet de platforms van Meta als een belangrijk communicatiemiddel om naaktrecreatie als normale vrijetijdsbesteding te promoten, te benadrukken dat het niks met seks te maken heeft en dat een bloot lijf niets is om je voor te schamen. Daar is niets geks aan!
(Links: ook deze afbeelding werd door Facebook verwijderd)
Onzekere toekomst
Deze tendens heeft niet alleen invloed op het belangrijke werk van NFN, maar op iedere organisatie of persoon die iets over naaktrecreatie wil posten. Denk aan sauna’s, vakantielocaties, chatgroepen waarin naaktrecreanten onderling tips en vakantie-ervaringen uitwisselen, en ook belangenbehartigers uit andere landen.
Of er gehoor aan onze oproep wordt gegeven, is op het moment dat dit artikel geschreven is nog niet duidelijk. Sinds de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2024 rommelt het behoorlijk op de sociale platformen. Of hier plaats blijft voor de promotie van naaktrecreatie en body positivity, is lastig te voorspellen.
NFN en INF-FNI gooien elk geval niet zomaar de handdoek in de ring en blijven Meta confronteren met iedere onterecht verwijderde post. Wij zijn er tenslotte allemaal bij gebaat wanneer bloot beter geaccepteerd wordt. En daar blijft NFN aan werken.