50 jaar naaktstrand in Nederland – dat gaan we vieren!

Legalisering naaktstrand Callantsoog, hoe zat het ook alweer?

De heer Wilhelm en mevrouw Molenkamp lieten zich op het strand van Callantsoog expres bekeuren terwijl ze naakt lagen te zonnen. De eis was 20 gulden boete of twee dagen cel. Maar de rechter besloot tot vrijspraak. Er volgde een hoger beroep, dat wederom tot vrijspraak leidde. Op dat moment was NFN al met de gemeentes Schoorl en Callantsoog in gesprek over het legaliseren van naaktstranden.

Trends

Het legaliseren van het naaktstrand in Callantsoog was een logische keus en paste in de trend van de jaren ’70. Er lag een onderzoek van het Wetenschappelijk Instituut voor Toerisme in Breda, waarin stond dat naaktrecreatie steeds populairder werd als toeristische recreatievorm. Er gingen op dat moment al steeds meer mensen naar Joegoslavië, waar al veel blootlocaties zijn. In Nederland was ook steeds meer behoefte aan plekken voor naaktrecreatie, buiten de al bestaande verenigingsterreinen. Er waren ook zorgen: zou het naaktstrand een toeristische attractie worden voor voyeurs?

Leden schreven aan NFN

NFN gaf ook in de jaren ’70 al vier keer per jaar een tijdschrift uit. Een greep uit de ingezonden brieven rond het onderwerp Callantsoog uit die tijd:

“Geïnspireerd door de vrijspraak van de heer Wilhelm en mevrouw Molenkamp, toog ik met mijn vrouw en zoon naar Callantsoog. We gingen logeren in Schoorl, omdat NFN daar ook een strand probeert te verkrijgen. We waren al enige jaren niet meer in Nederland op een strand geweest en we hadden een windscherm mee moeten nemen. Er lopen al meer blote mensen rond, dus wij zijn op de goede plaats. Hoewel er nog geen borden staan, tonen de mensen die voorbijlopen geen verwondering. We nemen ons voor om terug te komen als er minder wind staat, want een zee met strand is niet door gras en een zwembadje te vervangen.”

“Ik ging in juli 1973 speciaal naar het naaktstrand in Callantsoog met mijn gezin. We konden met moeite een plaatsje vinden. Het windscherm lieten we daarom in de hoes, om het uitzicht van de anderen niet te bederven. Op het textielstrand was maar een enkeling. Maar wat is 400 m naaktstrand klein als je met honderden bent. En dan te bedenken dat er op een zomerse dag wel 3000 mensen zijn. Hoe moet dat straks als alle nieuwe kampeerterreinen rond St Maartenszee klaar zijn?”

“We gingen voor het eerst kennismaken met het naaktstrand in Callantsoog op een zonnige dag. Er was ontzettend veel volk en het werd een heerlijke dag, wat ons deed besluiten nog eens terug te keren. Dat hebben we gedaan en wel voor vier weken. Om zeker te zijn van logies in juli gingen we in mei reeds poolshoogte nemen. Alles was vol in Callantsoog en St Maartenszee. We hadden toch nog het geluk in Petten, waar we een kamer konden vastleggen.”

“Het beheer van het strandpaviljoen in St Maartenszee zag vanaf het ontstaan van het vrije strand gestadig zijn inkomsten afnemen. ‘Die naaktlopers komen niet meer, het strand ligt te ver af en proviand hebben ze bij”.

Evaluatie na de proeftijd van een jaar

In de lente van 1974 evalueerde NFN samen met de gemeente en de politie de legalisering van het naaktstrand. Uitkomst: er waren geen aanmerkingen op de gang van zaken en de politieambtenaar sprak zijn waardering uit voor de goede verstandhouding op het strand. Dat jaar werd het strand nog niet vergroot. Er was behoefte aan een mobilofoon verbinding (voor waarschuwen hulp- en reddingsdiensten) en een toiletwagen.

Na de positieve uitkomst in Callantsoog werd er ook contact gelegd met gemeenten in Bergen, Bloemendaal, Egmond, Den Haag en Noordwijk. 50 jaar later telt Nederland zo’n 90 naaktstranden! En Callantsoog, dat begon als een strook van 400 meter met een proeftijd van één jaar, is anno 2023 een naaktstrand van 2,3 km lang.